ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೆಸರು
ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಾತ್ರ ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಗಾಂಧೀಜಿ, ನೆಹರು, ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಮುಂತಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅನೇಕ ಹೋರಾಟಗಾರರು ಸಹ ಭಾರತದ ಮುಕ್ತಿಗಾಗಿ ತಮ್ಮನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಕೆಲವು ಜನರು ಜೈಲು ಜೀವನ ಅನುಭವಿಸಿದರು, ಕೆಲವರು ಪ್ರಾಣ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ಶೌರ್ಯವನ್ನು ನೆನೆಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಕರ್ತವ್ಯ. ಇಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ 10 ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಪರಿಚಯ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಅಲೂರು ವೀರೆಗೌಡ
ಅಲೂರು ವೀರೆಗೌಡರನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ಗಾಂಧೀಜಿಯೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ಗಾಂಧೀಜಿಯ ಅಹಿಂಸೆ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ಬೋಧಿಸಿದರು. ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಬಂಧಿತರಾದರು. ಗ್ರಾಮೀಣ ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು.
ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದ ಹಿರೇಮಠ ಸ್ವಾಮೀಜಿ
ಹಿರೇಮಠ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುರುವಾಗಿದ್ದರೂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಜನರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಜನರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಭಾವನೆ ಬೆಳೆಸಲು ತಮ್ಮ ಆಶ್ರಮವನ್ನು ಹೋರಾಟದ ಕೇಂದ್ರವನ್ನಾಗಿಸಿದರು.
ಹನಮಂತಪ್ಪ ನೈಕ
ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹನಮಂತಪ್ಪ ನೈಕ ಬಡ ರೈತನಾಗಿದ್ದರೂ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಧ್ವಜವನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಅರಣ್ಯ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದರು. ಅರಣ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳಲು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದ ಅವರು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಬಂಧಿತರಾದರು.
ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ
19ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿಯೇ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದ ಮೊದಲ ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ. ಕಿಟ್ಟೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಅವರು ವೀರಮರಣ ವಹಿಸಿದರು. ಅವರ ಹೋರಾಟ ನೇರವಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು. ಅವರ ಧೈರ್ಯ ಹಾಗೂ ತ್ಯಾಗವನ್ನು ಇಂದು ಕೂಡ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನತೆ ಗೌರವದಿಂದ ನೆನೆಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ
ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮನ ಸೇನಾಪತಿ ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಅಸಮಾನ್ಯ ಶೌರ್ಯ ತೋರಿದವರು. ರಾಯಣ್ಣ ತಮ್ಮ ಜೀವವನ್ನು ಹೋದರೂ ಜನರನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಕಿಟ್ಟೂರಿನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು. ಅವರನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದ ಶೂರ ಸೇನಾನಿ ಎಂದು ಕೊಂಡಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಉಳ್ಳಲ್ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ
ಅಬ್ಬಕ್ಕ ರಾಣಿ 16ನೇ ಶತಮಾನದ ಶೂರ ನಾಯಕಿ. ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್ ಆಕ್ರಮಣಕಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿ, ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿದವರು. ಆಕೆಯ ಧೈರ್ಯ ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿನ ಹೋರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯಾಯಿತು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಮಹಿಳಾ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ.
ಎಚ್.ಎಸ್. ದೋರಸ್ವಾಮಿ
ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ ದೋರಸ್ವಾಮಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿ ನಾಯಕ. ಅವರು ಅಸಹಕಾರ ಚಳವಳಿ, ಭಾರತ ಬಿಟ್ಟು ಚಳವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಹಲವು ಬಾರಿ ಜೈಲು ಜೀವನ ಅನುಭವಿಸಿದ ಅವರು ನಂತರ ಸಮಾಜಸೇವಕರಾಗಿ ಹೆಸರಾಗಿದರು.
ಕಿಟ್ಟೂರು ಸಿದ್ಧಪ್ಪ ನಾಯಕರ
ಸಿದ್ದಪ್ಪ ನಾಯಕರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಮತ್ತು ರಾಯಣ್ಣರ ಹಾದಿಯಲ್ಲೇ ನಡೆಯುತ್ತ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಗುರಿಲ್ಲಾ ಯುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು. ಬಡ ರೈತರನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿ ಶೋಷಣೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದವರು.
ಉಡುಪಿಯ ಮೊಹರಂ ಬಾಬಾ
ಧಾರ್ಮಿಕ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರೂ ಮೊಹರಂ ಬಾಬಾ ಹಿಂದು ಏಕತೆಯ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿಭಜನಾ ನೀತಿಗೆ ವಿರೋಧವಾಗಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರತ್ವವನ್ನು ಸಾರಿದರು.
ಕಿಟ್ಟೂರು ಬಸರಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟರ್
ಬೆಳಗಾವಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶೆಟ್ಟರ್ ಕುಟುಂಬದಿಂದ ಬಂದ ಬಸರಪ್ಪ ಶೆಟ್ಟರ್ ಬ್ರಿಟಿಷರ ತೆರಿಗೆ ನೀತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿದರು. ಬಡ ರೈತರಿಗೆ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಹೋರಾಡಿದ ಅವರು ಬಂಧನಕ್ಕೊಳಗಾದರೂ ಹೋರಾಟವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಿಲ್ಲ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಈ 10 ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರು ತಮ್ಮ ಜೀವಿತವನ್ನೇ ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸಿದರು. ಇವರ ಶೌರ್ಯ, ತ್ಯಾಗ, ನಿಷ್ಠೆ, ದೇಶಭಕ್ತಿ ಇವೆಲ್ಲವು ಇಂದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗೂ ಸ್ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಇವರು ಹೋರಾಡಿದ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ನಾವು ಇಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕೇವಲ ಆಚರಿಸದೇ, ಅದರ ಅರ್ಥವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ, ಸಮಾನತೆ, ಸಹೋದರತ್ವವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಅವರಿಗಿರುವ ನಿಜವಾದ ಗೌರವ.