ಪಾರ್ವತಿ ಪುತ್ರ ಗಣೇಶನ ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳು

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಮತ್ತು ಆರಾಧಿತ ದೇವರಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಪ್ರಮುಖರು. ಅವನನ್ನು ವಿಘ್ನಹರ್ತ, ಗಣಪತಿ, ವಿನಾಯಕ, ಲಂಬೋದರ, ಏಕದಂತ ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಹೆಸರಗಳಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಯಾವುದೇ ಶುಭಕಾರ್ಯ, ಯಜ್ಞ, ಪೂಜೆ, ಹಬ್ಬವು ಗಣೇಶನ ಸ್ಮರಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭವಾಗುವುದು ವಿಶೇಷ.

ಗಣೇಶನ ಜನನ

ಗಣೇಶ

ಗಣಪತಿ

ವಿನಾಯಕ

ವಿಘ್ನೇಶ್ವರ

ಲಂಬೋದರ

ಗಜಾನನ

ಏಕದಂತ

ಗಜಮುಖ

ಗಿರಿಜಾನಂದನ

ಸಿದ್ಧಿವಿನಾಯಕ

ವಿಘ್ನರಾಜ

ವಿಘ್ನಹರ

ಸುಖಕರ

ಶೂರ್ಪಕರ್ಣ

ಹೇರಂಬ

ಸ್ಕಂದಾಗ್ರಜ

ವಕ್ರತುಂಡ

ಧೂಮ್ರವರ್ಣ

ಭಾಲಚಂದ್ರ

ಗಜವಕ್ತ್ರ

ಮೋದಕಪ್ರಿಯ

ಮಂಗಳಮೂರ್ತಿ

ಅಧ್ಯಕ್ಷ

ನಾಗನಾಥ

ಯೋಗಜ್ಞಾನ

ಕೃಷ್ಣಪಿಂಗಾಕ್ಷ

ಸರ್ವೇಶ್ವರ

ಚತುರ್ಭುಜ

ವಿದೇಶ್ವರ

ಪರಮೇಶ್ವರ

ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಗಣೇಶನು ಪಾರ್ವತಿ ದೇವಿಯ ಪುತ್ರ. ಪಾರ್ವತಿದೇವಿ ಸ್ನಾನದಾಗ ತಾನು ಬಳಸಿದ ಚಂದನದ ಲೇಪದಿಂದ ಒಂದು ಮಗುವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಣ ತುಂಬಿದರು. ಆ ಮಗು ಗಣೇಶ. ಶಿವನು ಬಂದು ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿದಾಗ, ಗಣೇಶನು ತಾಯಿಯ ಆದೇಶದಂತೆ ಅವನನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಶಿವನು ಅವನ ತಲೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಪಾರ್ವತಿಯ ಶೋಕ ತಡೆಯಲಾರದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾದಾಗ, ಶಿವನು ಆನೆಯ ತಲೆಯನ್ನು ತಂದು ಗಣೇಶನಿಗೆ ಅಳವಡಿಸಿ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನೀಡುತ್ತಾನೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಗಣೇಶನು ಆನೆಯ ಮುಖವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ದೇವನಾದನು.

ಗಣೇಶನ ಸ್ವರೂಪ

ಗಣೇಶನು ಹಸ್ತಿಯ ಮುಖವನ್ನೂ, ಮಾನವನ ದೇಹವನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ. ಅವನಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊಟ್ಟೆ (ಲಂಬೋದರ), ಒಬ್ಬ ಕತ್ತೆಯ (ಏಕದಂತ), ದೊಡ್ಡ ಕಿವಿಗಳು, ಚಿಕ್ಕ ಕಣ್ಣುಗಳು ಇವೆ. ಅವನು ಮೂಷಿಕನನ್ನು (ಇಲಿ) ತನ್ನ ವಾಹನವಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಸ್ವರೂಪವು ಆಳವಾದ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ

ದೊಡ್ಡ ಕಿವಿ : ಹೆಚ್ಚು ಕೇಳುವುದು, ಕಡಿಮೆ ಮಾತನಾಡುವುದು.

ಚಿಕ್ಕ ಕಣ್ಣು : ಏಕಾಗ್ರತೆ.

ದೊಡ್ಡ ಹೊಟ್ಟೆ : ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ.

ಮೂಷಿಕ ವಾಹನ : ಅಲ್ಪವಾದರೂ ಮಹತ್ತಾದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ.

ಗಣೇಶನ ಗುಣಗಳು

ಗಣೇಶನು ಬುದ್ಧಿಯ, ಜ್ಞಾನದ ಹಾಗೂ ವಿವೇಕದ ಸಂಕೇತ. ಅವನು ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ವೃದ್ಧರಿಗೂ ಸಮಾನವಾಗಿ ಆಕರ್ಷಕ. ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಡಚಣೆ ಬಂದಾಗ ಭಕ್ತರು ಗಣೇಶನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಘ್ನಹರ್ತ ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದ ಗಣೇಶನು ದಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನು ದೂರಮಾಡುತ್ತಾನೆ.

ಗಣೇಶನ ಪುರಾಣ ಕಥೆಗಳು

ಏಕದಂತನ ಕಥೆ – ಮಹಾಭಾರತವನ್ನು ವ್ಯಾಸ ಮಹರ್ಷಿಗಳು ಹೇಳಿದಾಗ, ಗಣೇಶನು ಅದನ್ನು ಬರೆಯಲು ಮುಂದಾದನು. ಬರೆಯುವಾಗ ಅವನ ಪೆನ್ನಿನ ಮುರಿದುಹೋಗಿದ್ದರಿಂದ ತನ್ನದೇ ಒಂದು ದಂತವನ್ನು ಮುರಿದು ಬರವಣಿಗೆ ಮುಂದುವರೆಸಿದನು. ಹೀಗಾಗಿ ಅವನು ಏಕದಂತ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧನಾದನು.

ಗಣೇಶ-ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಸ್ಪರ್ಧೆ – ಒಂದು ಬಾರಿ ಶಿವ-ಪಾರ್ವತಿ ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಾದ ಗಣೇಶ ಮತ್ತು ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಗೆ ಯಾರು ಶ್ರೇಷ್ಠ? ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಹೇಳಿದರು. ಜಗತ್ತನ್ನೆಲ್ಲ ಸುತ್ತಿ ಬರುವಂತೆ ಹೇಳಿದರು. ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ತನ್ನ ವಾಹನವಾದ ನವಿಲಿನಲ್ಲಿ ಹೊರಟನು. ಆದರೆ ಗಣೇಶನು ತನ್ನ ಪೋಷಕರನ್ನು ಸುತ್ತಿ ಬಂದನು. ತಾಯ್ತಂದೆಯೇ ಜಗತ್ತಿನ ಮೂಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಈ ಜ್ಞಾನದಿಂದ ಅವನು ಜಯಶಾಲಿಯಾದನು.

ಗಣೇಶನ ಹಬ್ಬ

ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಕರ್ನಾಟಕ, ಆಂಧ್ರ, ತಮಿಳುನಾಡು ಗಣೇಶನ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿ, ಹಬ್ಬದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ, ಉತ್ಸಾಹದಿಂದ ಪೂಜೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜನೆ ಮಾಡಿ, ಗಣೇಶನನ್ನು ಜಲದಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಏಕತೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.

ಗಣೇಶನ ಆರಾಧನೆಯ ಮಹತ್ವ

ಅಡ್ಡಿ ತಡೆಗಳನ್ನು ದೂರಮಾಡುವುದು – ಯಾವುದೇ ಕೆಲಸ ಶುರು ಮಾಡುವ ಮೊದಲು ಗಣೇಶನನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುವುದು ಅಡ್ಡಿ ತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಕಾರ್ಯಸಿದ್ಧಿಯಾಗಲೆಂದು.

ಬುದ್ಧಿ ಮತ್ತು ವಿವೇಕ – ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬಯಸುವವರು ಗಣೇಶನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸೌಭಾಗ್ಯ – ಗಣೇಶನು ಧನ, ಐಶ್ವರ್ಯ ಮತ್ತು ಶುಭವನ್ನು ನೀಡುವವನು.

ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗಣೇಶನ ಪ್ರಭಾವ

ಗಣೇಶನು ಎಲ್ಲ ವರ್ಗದ ಜನರಿಗೂ ಹತ್ತಿರವಾಗಿರುವ ದೇವ. ಅವನು ಮಕ್ಕಳ ಹೃದಯದಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತನಾಗಿ, ವೃದ್ಧರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರಂತೆ, ಜ್ಞಾನಾರ್ಥಿಗಳ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಗುರುವಾಗಿಯೂ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ.